Αφανείς προσωπικότητες της Ψαλτικής Τέχνης - Θεόδωρος Γωγοβίτης

Αφανείς προσωπικότητες της Ψαλτικής Τέχνης 

Θεόδωρος Γωγοβίτης

Ένας χρόνος συμπληρώθηκε από την εκδημία του καθηγητού της Ευρωπαϊκής και Βυζαντινής Μουσικής Θεοδώρου Γωγοβίτου και ο Χορός Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής "Κλίμαξ" τιμά μια αφανή προσωπικότητα της Ψαλτικής Τέχνης θυμίζοντας την πορεία και την δράση του στη διδασκαλία και το αναλόγιο.

Ο Θεόδωρος Γωγοβίτης, γιός του ιερέως Κωνσταντίνου, γεννήθηκε στην Καρδίτσα το έτος 1937. Ένας μέρος των παιδικών του χρόνων πέρασε στο Νομό Μαγνησίας, όπου και ξεκίνησε τα πρώτα μαθήματα Βυζαντινής Μουσικής στην Αγριά του Βόλου, παρά του πόδας του Τρύφωνος Γεροπούλου και έχοντας συμμαθητήν τον Κυριαζή Νικολέρη. Μετά από διαρκείς μεταθέσεις του πατέρα του έφτασε στη Θεσσαλονίκη, όπου και ενεγράφη στο φροστιστήριο Βυζαντινής Μουσικής, το οποίο στεγαζόταν στον Πολιούχο Αγ. Δημήτριο. 

Το 1955 συνέχισε τις μουσικές του σπουδές στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης αποκτώντας κατα σειρά πτυχία Αρμονίας, Ενοργανώσεως, Ωδικής και Αντιστίξεως. Μάλιστα, όταν η Κυβέρνηση Γεωργίου Παπανδρέου θέσπισε την Δωρεάν Παιδεία στα Ανώτατα Ιδρύματα, το Κρατικό Ωδείο έμεινε εκτός νόμου, με τον νεαρό, τότε, Θεοδώρο να κινητοποιείται μαζί με άλλους για να μην εξαιρεθεί το Κρατικό Ωδείο. Και τα κατάφεραν, με επιστολή προς το υπουργείο Παιδείας. Το 1967 έλαβε Πτυχίο Ιεροψάλτου και Δίπλωμα Μουσικοδιδασκάλου από το Ελληνικό Ωδείο Αθηνών. Επιπλέον, γνώριζε άπταιστα Ιταλικά.

Πρώτος του ψαλτικός σταθμός υπήρξε το αναλόγιο της Παναγίας της Αχειροποιήτου, έχοντας ως δεξιό τον Αθανάσιο Μαυρίδη (1965 - 1967). Ακολούθως, προσελήφθη στην Αγ. Τριάδα Πολυκάστρου, για δύο έτη, και εν συνεχεία μεταφέρθηκε στον Μητροπολιτικό Ναό του Κιλκίς, για άλλα δύο χρόνια, με δεξιό τον Κωνσταντίνο Γαϊτανίδη. Το 1972 επέστρεψε στη Θεσσαλονίκης ως αριστερός ψάλτης στη Νέα Παναγία, όπου και διακόνησε για τα επόμενα 15 χρόνια. Τελευταίος του ψαλτικός σταθμός υπήρξε ο Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου & Αγ. Αναργύρων Διαβατών Θεσσαλονίκης, όπου έψαλε από το 1988 έως το 1996, όταν και ένοιωσε την ανάγκη να αποχωρήσει από τα αναλόγια.

Σημαντική υπήρξε η προσφορά του στη Κοινότητα των Διαβατών, αφού υπήρξε και καθηγητής μουσικής στο Γυμνάσιο της περιοχής από το 1979 έως το 1997. Άξιο αναφοράς είναι το γεγονός πως το ακαδημαϊκό έτος 1993 - 1994 δίδαξε Βυζαντινή Μουσική και στο Μουσικό Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης.

Από το 1996, όταν και παραιτήθηκε, έψαλε επικουρικά στον Άγ. Δημήτριο Διαβατών αποδεικνύοντας τις υψηλές του γνώσεις με κάθε ευκαιρία. Η φωνή του ήταν αιχμηρή και διαπεραστική, ελαφρώς έρρινη, γεμάτη όμως τέχνη. Έτρεφε αισθήματα σεβασμού για άλλους ψάλτες και δασκάλους, ενώ ξεχώριζε τον Κωνσταντίνο Πρίγγο και τον Αθανάσιο Παναγιωτίδη ως τις υψηλότερες κορυφές της οροσειράς των δασκάλων της Ψαλτικής Τέχνης, που άκουσε από κοντά. Πάντα αγαπούσε το διδάσκειν και συμβουλεύειν και όνειρό του υπήρξε η δημιουργία τμήματος εκμάθησης Βυζαντινής Μουσικής στα Διαβατά. Ασχολήθηκε με τη συγγραφή μουσικών συνθέσεων, ενώ του άρεσε η συλλογή φωτογραφιών και πληροφοριών για τη ζωή μεγάλων ψαλτών, τα οποία σκόπευε να εκδώσει.

Δυστυχώς, ο σακχαρώδης διαβήτης επιδείνωσε πολλά από τα, μέχρι τότε, μικροπροβλήματα υγείας που είχε. Τον τελευταίο μήνα της ζωής του πέρασε σε κέντρο αποκατάστασης στη Νέα Ραιδεστό Θεσσαλονίκης, όντας εμφανώς καταβεβλημένος. Ποτέ, όμως, ακόμη και εκείνη την επίπονη ώρα δεν ξεχνούσε την αγαπημένη του Βυζαντινή Μουσική, ζητώντας από φίλους ψάλτες να του πάνε την "Μεγάλη Εβδομάδα" του Κ. Πρίγγου στην επόμενη επίσκεψή τους. Η κατάστασή του άλλαξε άρδην πολύ σύντομα και, έτσι, την 22α Ιουνίου εξεδήμησε για να υμνήσει τον Κύριο από το ουράνιο αναλόγιο.

Ο Θ. Γωγοβίτης απαγγέλων εμμελώς το «Σήμερον κρεμᾶται…»
(Μεγάλη Παρασκευή, 2016)


Ακούστε εδώ τον Θεόδωρο Γωγοβίτη.

Ακολουθεί το Δοξαστικό της Πεντηκοστής
σε σύνθεση του Θεοδώρου Γωγοβίτη.